na ogół
  • Na plebanii przy piwonii
    18.10.2017
    18.10.2017
    Szanowni Państwo,
    zasada dotycząca pisowni -ii w dopełniaczu liczby pojedynczej rzeczowników zakończonych na -nia jest według mnie niejasna. W mianowniku bowiem nie zawsze słychać |j|. Powszechne jest wymawianie: [plebańa], [cukińa], [piwońa], dla wielu ta zasada jest więc nieużyteczna. Dzieci w ogóle nie słyszą żadnej różnicy między zakończeniem wyrazów plebania i niania. Co Państwo o tym sądzą?
  • Na płaszczyźnie i w płaszczyźnie
    31.01.2017
    31.01.2017
    Szanowni Państwo,
    rzeczownik płaszczyzna łączymy na ogół z przyimkiem na (np. Zanim rozwiążemy problem w przestrzeni, rozpatrzmy analogiczny problem na płaszczyźnie). Jednak w pewnych kontekstach matematycznych, zwłaszcza jeśli pojawia się więcej niż jedna płaszczyzna, powiedziałbym raczej: Punkty P, Q, R leżą zarówno w płaszczyźnie ściany bocznej sześcianu, jak i w płaszczyźnie przekroju. Jak jest poprawnie?

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • na górze, u góry
    11.10.2004
    11.10.2004
    Witam! Chciałbym się dowiedzieć, kiedy mówi się na górze, a kiedy – u góry.
    Pozdrawiam,
    Krzysiek Felsmann
  • na szydełku

    14.11.2023
    10.05.2023

    Dzień dobry,

    spotkałam się twierdzeniem, że sformułowanie „robić na szydełku” jest błędne i że powinno się mówić np. „zrobione szydełkiem”. Czy to prawda?

    Pozdrawiam

    Marta Kisiel

  • na zakupy do…?
    2.02.2011
    2.02.2011
    Dzień dobry!
    Jakiej litery tu użyć w nazwach sklepów? Wielki słownik ortograficzny Polańskiego (2010) nie rozwiązał wątpliwości. Niektóre zezwala pisać od małej litery: empik, pewex, cepelia, desa, delikatesy (reguła [131]?), inne podaje tylko wielką literą: Auchan, Carrefour, Ikea, Tesco (reguła [83]?). Biedronki, L/lidla, M/media, M/markt zaś nie zamieszcza. A zatem dokądże pójść?
    Pozdrawiam
    Aleksander Durkiewicz
  • Na zarnach sie mełło bez wojne
    22.01.2010
    22.01.2010
    Witam,
    spotykam się czasem z użyciem słowa bez w znaczeniu 'przez' (np. „Nie spałem bez całą noc”). Czy to regionalizm? Skąd pochodzi i czy jest bardzo rozpowszechniony? Czy jest dopuszczalny?
    Dziękuję za odpowiedź.
  • do komisariatu na tych dziewięć dni
    4.12.2015
    4.12.2015
    Szanowni Państwo,
    proszę o rozstrzygnięcie, jak powinnam zapisać:
    dzwonić do komisariatu
    czy
    na komisariat?
    Podobnie: do komendy czy na komendę, do pogotowia czy na pogotowie?
    Ponadto:
    te dziewięć dni były mu potrzebne
    czy
    te dziewięć dni było mu potrzebne?
    Z poważaniem
    AK
  • W sali czy na sali?
    17.10.2018
    17.10.2018
    Dzień dobry. Bardzo dawno temu czytałem u Was, że można powiedzieć i na sali, i w sali. Pytam jak to wygląda na dziś np. w najnowszych słownikach itd.: obie formy są poprawne jak rękami /rękoma czy jeśli ktoś powie albo napisze na sali to znaczy, że popełnia błąd i
    należy go poprawić, bo np. miejsca zamknięte mają przyimek na, a otwarte w, choć przecież jest na poczcie i w parku, więc są wyjątki i pewnie ich dużo jest?
  • W Wielkopolsce, w Toskanii, na Antarktydzie
    23.01.2016
    23.01.2016
    Szanowna Pani Profesor,
    nawiązując do odpowiedzi na pytanie dotyczące składni w Donbasie – na Donbasie, chciałabym zapytać o źródło przywołanej przez Panią zasady, że „nazwy terytoriów autonomicznych (kontynentów, państw, miast itp.) łączą się z przyimkami w oraz do, natomiast nazwy obszarów stanowiących części innych obszarów (dzielnic, regionów itp.) – z przyimkiem na”.
    Czy wobec tego niepoprawne są połączenia: w Wielkopolsce, w Toskanii, na Antarktydzie?
    Z poważaniem
    Anna Garbacz
  • inna melodia na wsi niż w mieście
    20.01.2009
    20.01.2009
    Szanowna Redakcjo!
    Dlaczego w pobliskim mieście mówi się wyraźnie inaczej niż na wsi? A mam na myśli przede wszystkim różnice w melodii i tempie wysławiania się. Uważam, że jest tak w całej Polsce.
    Piotr, Gliwice
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego